Fırın Kardeşliği – Zirve Fırını

Evimiz ve köy fırını düşüncemiz :
Eşim ve ben İzmit’ liyiz..2003 de çocuğumuz olunca İstanbul’ un zorlukların katlanmak giderek zorlaşdı. Ailelelere uzakdık, çocuğumuza baktırabileceğimiz yakınımız yokdu.Bir süre çabaladıkdan sonra, eşim işden ayrıldı, çocuğumuza bakmaya başladı. Ailelerimizin yanına, İzmit’ e yerleşmeye ve müstakil ev yapmaya 2006 yazında karar verdik. Kararımızı verdiğimiz andan itibaren de olaylar hızla gelişti.
2006 yılının Aralık ayında arsamızı aldık, projeyi çizdim, onaylattik, 1 Mayıs 2007 de inşaata başladık, 7 ay sonra, Aralık 2007 de iskanı aldık ve eve taşındık..Şu an bile böyle bir işe nasıl giriştik ve bu kadar hızlı bitirdik anlayabilmiş değilim :o) Her şey bize yardımcı oldu bu süreçde..

Evimizin 800 m2 arsası var..Köpeğimiz olsun, meyve ağaçlarımız olsun ve köy fırınımız olsun istedik..Fırın işini maliyeti nedeni ile 2 sene kadar beklettim ancak daha kaba inşaat sırasında bahçenin bir köşesine yere 3×5 m lik taban betonu attırmışdım, ileride yapacağım fırını düşünerek.


2008 yılında google da köy fırını aramam sonucunda Meyvelitepe ile tanıştım. Kendilerinden çok şey öğrendim ve hala öğreniyorum. Kendilerini paylaşımları için, araştırmaları için bir kere daha tebrik ve teşekkür ediyorum..
Fırın kaba planı :
Tabiki her şey meyvelitepeden :o) Ufak tefek tadilatlarim oldu..
Fırın tabyasını 180×145 cm olarak planladım.Kürek çalışma yuksekliği 115 cm..Fırın iç çapı 100 cm, Fırın kubbe yüksekliği 50 cm. Fırın ağzı 50 cm genişlik, kenarlarda 20 cm merkezde 30 cm yükseklik(35 cm olsa daha iyi olabilirmis..)
Mangal-Barbekü kısmı: genişlik 60 cm derinlik 50 cm.Baca yüksekliği 6 sıra yani 120 cm.. Kubbe kısmı 4 duvar içinde kalacak, taş yünü ve perlit ile izole edilip, üzerine çatı yapılacak.
Malzeme temini : En çok Ateş tuğlası temininde zorlandım.İzmit’ te Koçtaş dışında satan yer bulamadım. Tuğlaları 2 ay içinde bir kısmını İzmit’ten, bir kısmın Gebze ve Istanbul’dan tamamladım. 460 TL lik ateş tuğlası kullandım.En büyük kalemi ateş tuğlası tuttu..Tabanda Gebzeden bulduğum 5x20x30 luk ateş tuğlalarını kullandım aynı yerden 4 adet kemer tuğlası görüp aldım.Ateş tuğlası yerine harman tuğlası kullansam 400 TL cebimde kalırdı ancak harman tuğlasının dayanıklılığı daha düşük zamanla yıpranıyor ve harman tuğlalı fırın çok yüksek ısıya çıkamıyor..
Ikinci zorlandigim konu, taban ve kubbe izolasyonunda kullanacağımız Vermikülit ve Perlit temini oldu..Bunu da internetten bulup, sipariş verdim.

Maliyet  tablosu : Aşağıda ayrıntılı bir maliyet tablosu var..toplamda 1800 TL lik harcama yapmışım.Hala bazı işlerim var.Sıva yapılacak, çatı shingle’ i çakılacak.Bunların malzemesi var, işçiliğini yavaş yavaş ben yapacağım..Dekoratif kaplama, için de tahminim 200-300 TL daha harcarım.Yani kaba hesap 2000 TL yi geçecek..İşe baslarken yazılanlardan 750-1000 TL civarına bitiririm diye düşünüyordum..Evdeki hesap çarşıya uymuyor..320 TL işçilik için harcamam var..Eli mala tutmaya benden yatkın olan bu parayi harcamayabilir .. Ancak ozellikle kubbe kısmını örerken hiç bilmeden yapmak zor gözüküyor..

 

                      KÖY FIRINI MALİYETİ
No Malzeme Birim fiyat Adet Tutar
1 Tuğla 20x20x30 0,5 100 50
2 Tuğla 20x20x13,5 0,33 60 20
3 İnce Kum 1m3 45 1 45
4 Kireç – 25 kg 6 2 12
5 Çimento – 50 kg 6 4 24
6 Şamot harci -25 kg 11 2 22
7 Kalekim harci 12 1 12
8 Ateş tuğ. 5x20x30 2,5 42 105
9 Ateş tuğ. Kemer 5 4 20
10 Ateş tuğ. 2x10x20 1 60 60
11 Ateş tuğ. 4x10x20 1,25 220 275
12 Tahta 5x10x350 7 7 49
13 Kalip tahtasi     35
14 OSB 11x120x240 22 3 66
15 Bitum 10m2 55 1 55
16 Shingle 3 m2 30 3 90
18 Muhtelif Nalburiye     35
19 Demir işleri + kapı     120
20 Vermikülit – 50 lt     40
21 Perlit – 200 lt     137
22 Baca tuğlasi 20 lik 0,5 14 7
23 Baca şapkasi 15 1 15
24 Strafor 18 1 18
25 Taş yünü 5x60x120 5,5 6 33
26 Firinci Küreği 50 1 50
27 Sil-geç 10 1 10
28 Güveç tenceresi+tava 70 1 70
29 Adam/gün ustalik 80 4 320
30 Adam/gün çirak=ben 1 5 5
TOPLAM 1.800
TL


Fırın yapım süreci:

10 Ekim 2009 da başladık.Taban betonumuz hazırdı zaten..145 cm genişlik ve 180 cm derinlik hedefleyerek fırın tabyasını 90 cm yüksekliğinde 6 sıra tuğla ile U şeklinde ördük. Bu alanı odunluk olarak kullanacağız.Odunluğun genişliği 87 cm, yuksekliği 90 cm ve derinliği 150 cm oldu.Ilerde içini sıvayacağım. Kalıp tahtalarını tuğlaların üzerine çakarak 12-13 cm yüksekliğinde betonumuzu attık.Betonun içine inşaattan kalan demirlerimizi de koyduk ki sağlam olsun..Betonun kurumasını beklemek gerektiğinden, Fırının yanındaki alana Bahçe depomuzu yaptık. Üzerine 5×10 tahtaları ve OSB leri kullanarak çatıyı yerleştirdik ve bitumledik.

Bir hafta sonra Vermikülit ve Çimentoyu hacimce 6 ya 1 oranında karıştırarak ve su ekleyerek elde ettiğim harcı, betonun üzerine 4-5 cm kadar kalıplayarak döktüm..Vermikülit yetmediği için benzer oranda Perlit kullanarak biraz daha ekledim..Bir sonraki hafta sonu ise taban ateş tuğlalarını döşedim. Bunun için 5x20x30 luk tuğlaları kullandım.ancak bu tuğlalarda kesim hatası olduğu için özellikle fırın içine gelecek bölgede 4x10x20 lik tuğlalardan döşedim.Ne kadar dikkat ettimsemde ve su terazisi kullansamda 1 mm lik kod farklari bazı tuğlalalarda oluşdu..91 cm tuğla + 13 cm beton + 4 cm vermikulit harcı + 3 cm şamot harcı + 4 cm ateş tuğlası = 115 cm  fırın küreği çalışma yüksekliği oldu..Ateş tuğlalarımı yağmurdan korumak için üzerlerine naylon örttüm. İstanbul’ a bir pazar günü gidip yağmurlu bir havada Anadolu yakasındaki tüm inşaat malzemeleri satan mağazaları dolaşdım. 150 adet ateş tuğlası daha alarak günü bitirip İzmit’ e geri geldim..

 

Bundan sonraki kubbe örme işinde kendime güvenemedim. El beceresine ve ustalığına güvendiğim daha önce mermer işlerimi yapan Adem ustamı çağırdım..Akşamdan, 3 cm lik strafor levhalardan (50×100 cm) 20 adet alıp alıp, 1 m çapında 50 cm yüksekliğinde yan kenarları 20 cm yüksekliğinde olacak şekilde kubbe maketimi oluşturdum.Naylon ve bant ile sağlamlaştırdım.

 

Adem usta geldiğinde her malzeme hazırdı, o da yeni bir iş yapmanın şevki ile hızla başladı. Maketimizi yerine yerleştirerek,ilk sıraları dikine ördük. 100 cm çapındaki Kubbemizi sag duvardan 15 cm, sol kenardan ise 30 cm kalacak şekilde ve arka duvardan da 15 cm kalacak şekilde ayarladık.Böylece 10 cm kalınlığında tuğlayı, dikine 20 cm yüksekliğinde ördüğümüzde sağ duvardan 5 cm kalacak buraya cam yünü koyacağız..Sol kenarda 20 cm boşluk kalacak buraya 5 cm cam yunu ve 15 cm tuğla koyacağız..

 

İlk sırayı dikine örerken öncelikle 50 cm lik fırın ağzını oluşturan tuğlaların yerini belirledik. Bunları üzerine koyacağımız kemer ateş tuğlalarına uygun yatak demirini daha önceden demircime kestirmiştim. Hemen yerleştirdik ve örmeye devam ettik ben harç hazırladım usta ördü. Tuğla örme ve
sıvamada şamot harcını, Meyvelitepeden öğrendğimiz şekilde kullandık.Hacimce 1 birim şamot, 1 birim kireç, 1 birim çimentoyu , 3 birim ince kum ile iyice karıştırıp su ile macun kıvamına getirdik.Dikine ilk sırayı bitirdikden sonra yatay sıralara geçtik. Yatay tuğlaları tam koymayı denedik ancak içerde çıkıntı yarattığı için vazgeçtik. Daha önceden kestirmiş olduğum yarım tuğlalar ile devam ettik ben de bu arada hemen mermerci arkadaşıma gidip elimdeki tüm tuğlaları yarıdan kestirdim. Bizim aletler ile bu iş zor oluyordu.. Döndüğümde, yarım tuğlalarda 3. yatay sıra bitmişdi ancak artan eğimden dolayı bundan sonraki sıra ilerleyemiyordu. Elimdeki resimleri inceleyince, ilk tam dikey sıradan sonra yarım tuğlaların da dikey yerleştirildiğini gördüm..3. sıra yarım yatay tuğlaları söktük yani 2 yatay yarım sıradan sonra, kalan sıraları dikey yarim tugla ile devam ettik..Buradaki zorluk, tuglalarin hem birbiri hem de alt sıra ile açı yapmaları..Ustam bu işi iyi becerdi..Eğim iyice arttığı için strafor maketimizin içini çakıl ve kum ile doldurduk. En üste ıslak kum koyarak, kubbe biçimini mala ile verdik.

Seyyar lamba altında çalışmamıza devam ederek kubbeyi tamamladık.Son tuğlaları çakarak ve bir kaç özel tuğla keserek yerine yerleştirdik.Kubbenin ilk kat sıvasını yaparak gunu tamamladık.

 

Ertesi sabah erkenden barbekü kısmına başladık. Tuğlaları 60 cm eninde 50 cm derinliğinde 30 cm yüksekliğinde ördük..Üzerine baca taşıyıcı demirimizi 2 adet 68 cm lik L köşebent demiri, birbirine bakacak şekilde 20 cm lik baca tuğlalarını içine alacak ölçüde kaynakladık..Fırın ağzına
sıfır olacak şekilde yerine yerleştirdik.Yanyana 20 lik 2 adet baca tuğlası kullandık..Ust üste 6 kat tuğla yerleştirdik..Barbekü-Mangal kısmının üst önünü de fırın ağzına benzer şekilde kemer ateş tuğlası ile altına yatak demirini yerleştirerek ördük.Kemer tuğlası ve baca arasında kalan yeri de kemer formunda sacdan yatak yaptık ve üzerini şamotlu harcımızla doldurduk.Baca yerine uygun sekilde çatı OSB lerini ve mertekleri ayarlayarak çatımızı finalize ettik.Uzerine bitum uygulaması yaptık.Böylece fırınımızı yağmurlara karşı koruma altına aldık..Fırın 1,8×1,45 yani 2,6 m2 alanı kaplıyor.Çatıyı ise 3,6×2,4 yani 8,6m2 (3 OSB) alanı kapatacak gibi  yaptık ki hem fırınımız yağışlardan etkilenmesin hem de fırında bir şeyler pişirirken çatı bizi de yağışdan, güneşden korusun.

 

Elimizdeki 2 lik ince ateş tuğlalarını baca ön cephesi ve mangal üst bölgesinde dekoratif amaçla kullandık..Fena da olmadı..Elde kalan son harclari gene seyyar lamba altında sıvada kullandık.

 

Fırını bu şekilde 3 hafta beklettim.Bir haftasonu kalekim ile kubbeyi bir kat daha sıvadım..Aralık başında kubbenin içini boşalttım. 5 el arabası kum  vs çıkdı.. 1 hafta da içinin havalanmasını beklettikden sonra ilk ateşimizi Kagit ve çalılar ile yaktık. Eşim ve oğlum Alp Kaan ile seyrettik ateşin
yanışını..1 hafta sonra orta kuvvette bir ateş yaktım, Orta kalınlıkda meşe odunu ve OSB parçaları ile..Kubbenin üzerinde ince bir çatlak oluşdu. Bunu gidermek için bir kat daha sıva yaptım.

 

Kubbenin uzerini taşyünü ile izole ettik, Yan duvarı 4 sıra 20 lik tuğla ile örünce kubbe her tarafından örülmüş oldu,Taş yününün(dolayısı ile kubbenin) üzerini örtecek şekilde kubbeyi çevreleyen duvarlar ve taş yünü arasına elimizdeki perliti (yaklaşık 200 litre) döktük.Böylece meyvelitepede
tariflenen tüm izolasyon işlemlerini eksiksiz tamamlamış olduk.Yan duvarda kalan boşluğu tamamen örerek işimiz bitirdik.

 

Fırın fonksiyonel olarak bitmiş oldu.Bahara, dekoratif kaplama, sıva, boya işlerini vs yapınca fırınımız finalize olacak

 

2 çuval meşe odunu, 1 çuval tutuşturmalık odun, tutuşturmalık şömine odunu ve kibriti aldım..Fırıncı küreğimi (Derince’ den) ve güvec tencerelerimi (Gökeyüp Manisa’ dan) temin ettim.Ilk yemegimiz için içli pide, etli sebzeli güveç, Karsdan arkadaşlarımın getirdiği kazdan kazlı pilav  ve Trabzon ekmeği yaptık.

 

ETLİ GÜVEÇ: Güveç bu mevsimde lezzetli olmaz ancak gene de yaptık.. En alta, az zeytinyağı, üzerine 

750 gr kuzu kaburga, uzerine 1 kg dana antrikot (etler 2 gun
buzdolabında marine edildi :  1 fincan zeytinyağı, 3-4 kaşık yoğurt,
yarım fincan süt, yarım limon suyu, 2 çay kaşığı tuz, 1 tatlı kaşığı şeker, 2
yemek kaşığı soya sosu, acı biber, biberiye, kekik,), üzerine 1,5 cm eninde
kesilmiş patates dilimleri, üzerine 2-3 cm eninde kesilmiş patlıcan, üzerine 3-4
cm eninde kesimi, yeşil ve kırmızı biberler en uste domates, aralara 8 diş
sarımsak, arzuya göre baharat.. Hava almaması için güveç kapağının kenarlarını
hamurla kapadık, kapağı olmayan aluminyum folyo ile de kapayabilir..(Folyo
yiyeceklere temas etmemeli) . fırında pişene kadar kalacak , bu fırının
sıcaklığı ile alakalı biz 3 saat tuttuk.Kafi geldi. Urla güveci:
http://www.lezzetduragi.net/begendik-abi-ev-yemekleri-guvec-r89.html ; Güveç tarifi http://www.turgutuzer.com/anm/anmviewer.asp?a=717&z=2

KAZ ETLİ BULGUR PİLAVI : Kar görmüş kazlar kesildikden sonra soğuk havada 2-4 hafta
tuzlanarak   kurutulur..Bütün kurutulmuş kaz Karsdan getirtilir. (aralık-subat tam
mevsimi).Önden kazı düdüklü tencerede 45 dak. pişirdik.Etlerini çıkardık.Suyunu
süzdük.domates ve yeşil biber, soğanı kavurduk, bulguru ekleyip biraz daha
kavurduk. üzerine yağlı kaz suyunu ekledik.(arzuya göre baharat – tuz
hariç))Bulguru bir süre haşlayıp tam pişmeden aldık, tepsiye bulguru dökdük,
üzerine kaz etlerini koyup fırına verdik. Yaklaşık 1,5 saat kadar fırında
tuttuk.Bu yemeğin asıl bulguru meşhur, yağlı kaz suyu ile pişen bulgur muhteşem,
kurutulmuş kaz eti de harikaydı.Pilava hiç tuz koymayın çünkü kurutulmuş kaz eti
zaten bayağı tuzlu.
http://www.lezzetduragi.net/ocakbasi-restoran-firinda-kaz-r96.html
 Etli pide, peynirli pide, sucuklu pide : Kapalı açık, ekmek hamuru, kendi
yaptığımız hamur .. ile 9 pide yapmışız..Ayran ile
götürdük.
Trabzon ekmeği
:
Hamurunu Trabzon fırınından hazır alıp, fırına atıp 1 saat
pişirdik.Bir dahaki sefere kendimiz mayalayıp da küçük
yapacağız..
Toplam 10 kişiydik
(Anneler, babalar, kardeşler), ancak yaptığımız yemekler  20 kişiyi
doyururdu.İlk heves işde.. Etli güvecin yarısı kalmışdı, paylaştırıp
gelenlere dağıttık. Diğerlerini ise kendimizi tutamayıp bitirdik malesef..
Bir dahaki sefere bu kadar yemek yapmayacağız yoksa her fırın yanması sonrası 2
kg alırız..Fırını yakması, ısıtması, yemekleri pişirmesi 6 saatimizi
aldı..Yorucu bir iş ancak 3 ay süren emeklerimizin karşılığını fazlası ile aldık.

 

İçimizde heves olan köy fırınını, hayata geçirmemize vesile olan Meyvelitepe’ ye teşekkurlerimizle..

Dünya bize atalarımızdan miras kalmadı.Biz onu çocuklarımızdan odunç aldık.’
Saygılarımızla,

Şenol Ailesi –
10-01-2010

Oğuz bey, sizinki sadece bir fırın öyküsü değil, aynı zamanda bir kaçış öyküsü. Size ve ailenize, evinizde, bahçenizde, içinde mis kokulu yemekler pişen fırınınızla sağlıklı mutlu bir yaşam diliyoruz.

10 Comments

  1. Sevgili Oğuz,
    Hünerlerini konuşturmuş ve sana yakışanı yapmışsın. Tebrik ederim. En kısa zamanda Güveç ve pideleri yemeğe geleceğim. Ama bir de uyarım var. Sen dağlardan uzak kalmamalısın. Bu fırın seni uzaklaştıracak haberin olsun. Son görüştüğümüzde göbek çapı almış başını gidiyordu. Şenol ailesine sevgiler ile…
    Orhan KOZAN

  2. Merhaba Oğuz
    Bunlar ne şahane yemekler böyle! Ben kusura bakmayın ama önce yemeklerden başlayacağım yorumuma:) Of ki of yani! Vallahi fırın mucizevi bir şey olmuş. Oğuz bu kadar büyük fırında pişirilenler asla bizsiz olmaz haberiniz ola… Yaza falan anlamam hemen fırını görmek ve yemekleri yemek isterim ona göre:)Şule ve oğulcuğunuza sevgiler!! En kısa zamanda görüşmek üzere… Mutluluğunuz daim olsun!Maaşallah!!

  3. merhaba ben edirnede inş mlz satışı yapıyorum
    bukadar ugrasmaya ne gerek vardı
    su an bızde hazır bırıncı sınıf 120*120 ebatlarında hazır tekerleklı seyyar tamemen ızolasynlu(24 saat yaklaşık 100 derece)sıcaklıgı saklayabılen fırınlar mevcut.ilgilenen lere yardımcı oluruz

  4. Seyfettin bey, böyle sorduğunuza göre hiç anlamamışsınız fırın kültürünü. Öte yandan tabii siz de ürün satmaya çalışyorsunuz.

  5. Merhabalar,
    sizi cok iyi anlıyorum, hem şehirden kaçma hem de doğal bir yaşam arzusu anlamında. Biz de eşimle 2005 yılında İzmir’den İzmit’e tasındık. İzmir benim memleketim, gözümün bebeği. Ancak İzmit’in şeir dışı hayat isteyenlere daha çok imkan tanıması nedeniyle buraya gelmiş olmaktan artık mutluyum (aslında vburaya gelme nedenim bu degildi).
    fakat biz sehir dısında bir sitede oturuyoruz. Bu fırın bizim icin de bir hayal ancak site olayı biraz farklı tabi.
    Elbet bir gun bizim de bir fırınımız olacak. Güle güle kullanın ve mutlu mutlu yaşayın inşallah.
    Sevgiler

  6. Merhaba Oğuz Bey;
    Öncelikle anlatım ve paylaşım için teşekkürler. fırın çok güzel görünüyor. güle güle kullanın. Bende fırın yapmaya başladım. Meyveli tepe fırınındaki gibi tabanda sizde vermikülit ve perlit kullanmışsınız. Cam izolasyon sağlar tuz ısıyı tutar ve yemeklere lezzet verir deniliyor. ne kadar doğrudur bilemiyorum.
    Bende alt kısma 15 cm kalınlığında sadece perlit harcı düşünüyorum. Ancak ısı kaçağı olabilir diye kaygılarım var.
    Benim merak ettiğim ateş tuğlası altına yaptığınız izolasyon nasıl. fırın içinde ateş yanarken alt bölümde ısınma oluyor mu?
    Birde fırın yapımında şamotlu harçta bulunan kirecin mantığını çözemedim. Neden kireç kullanılıyor acaba? cevaplarsanız sevinirim. Teşekkürler…

    • Merhaba yaptığım izolasyon süper oldu içeri atilan pizza ve pideler 5 dk da pişiyor, hiç bir yerden ısı kaçağı yok, şamotta neden kireç var biiyorum tarifi böyle..

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*