Toprağa veya hidroponik sistemlere biyoloji eklenmesini bir kavram olarak açıklayabilmek için öncelikle toprakta hangi mikroorganizmalar var, ne yapıyorlar, biribirleriyle ilişkileri nedir, bitkilerle nasıl etkileşiyorlar ana hatlarıyla da olsa göz atmakta fayda var.
Bu konuda çok kaynak olmasına rağmen Elaine R. Ingham, Andrew R. Moldenke ve Clive A. Edwards’ın birlikte kaleme aldığı “Soil Biology Primer” (Toprak Biyolojisinin Alfabesi) kapsamlı ama çok basit ve herkesin anlayabileceği bir kaynak.[1]
“Toprak organizmaları, hayvan dışkıları, bitki artıkları ve pestisitler de dahil olmak üzere organik bileşikleri ayrıştırır, suya karışmasını ve kirletici olmasını engeller. Atmosfer azotunu fikslerler, yoklukları halinde yeraltı sularına karışacak azot ve diğer besinleri bağlayıp bitkiler için elverişli olmasını sağlarlar. Bir çok organizma toprağın parçacıklanmasını ve gözeneklerini arttırır, böylece besinlerin akıp gitmelerini azaltarak toprağın filtreleme özelliğini arttırır. Bu organizmalar bitki zararlılarını avlarlar ve kendileri de toprak üstü hayvanlarına yem olur.“[2]
Kredi – USDA – Natural Resources Conservation Service – Soils
Farklı seviyelerdeki besin zincirinde yer alan bitkiler ve diğer fotosentez yapan canlılar, bakteriler, mantarlar, protoza, muhtelif karakterlerdeki nematodlar, mikro ve makro eklembacaklılar, toprak solucanları, kemirgenler, kuşlar ve diğer hayvanların tümü toprakta oluşturdukları ekoloji içerisinde sonsuz bir döngü içerisinde devinirler.
“Tüm yaşayan organizmaların birincil aktiviteleri büyümek ve üremektir. Bitkiler ve toprak organizmalarının hayatta kalabilmeleri birbirleriyle etkileşimde olmalarına bağlıdır. Büyümekte olan köklerin salgıları, bitki kalıntıları toprak organizmalarını besler. Karşılık olarak toprak organizmaları organik maddeyi ayrıştırır, besinlerin dönüşünü sağlar, toprak yapısını iyileştirir ve bitki zararlıları da dahil olmak üzere toprak organizmalarının nüfus yoğunluklarını kontrol ederler.“[3]
Sadece bakteriler, mantarlar, protoza’lar deyip geçmek konuyu biraz basitleştiriyor olabilir, bunların değişik karakterlerde yüzlerce, binlerce farklı tür oldukları düşünülürse ne kadar kompleks bir ekosistemden söz edildiği tahmin edilebilir. Organizmalar yaşamları süresince toprakta kendi görevlerini yaptıktan sonra besin zincirindeki hiyerarşiye göre bir üst seviyedeki organizmalara yem olurlar. Böylece yaşamları boyunca topraktaki fonksiyonlarından elde ettikleri enerji ve besinleri, yem olduklarında bir üst organizmaya transfer ederler. Üst organizma ise, tükettiği organizmanın biyokütlesinde bulunan ihtiyacı olmayan enerji ve besini çoğu zaman bitkilerin kullanımına uygun olarak serbest bırakır.
“Protoza bitkilerin ve diğer toprak organizmalarının alımına uygun olarak besinlerin mineralleştirilmesinde önemli bir rol oynar. Protoza ve nematodlar hücrelerinde, yedikleri bakterilere göre daha az azot konsantrasyonuna sahiptir. (Protoza’ların karbon:azot oranları 10:1 ve üzeri iken bakterilerde 3:1 – 10:1 arasındadır). Protoza tarafından yenen bakteri protozanın ihtiyaç duyduğundan çok daha fazla azot içerir. Bu yüzden fazla azotu amonyum ( NH4+) formunda serbest bırakırlar.”[4]
[1] Soil Biology Primer USDA Natural Resources Conservation Service – Soil
[2] Soil Food Web – Soil Biology and Landscape
[3] Soil Food Web – What Do Soil Organisms Do?
[4] Soil Protozoa – What Do Protozoa Do?
İlk yorum yapan olun