Sonbahara Selam

Kozmik takvime göre, 23 Eylül sonbahar ekinoksuna işaret ediyor. Günün ve gecenin eşit olduğu bu tarih aynı zamanda sonbaharın resmen başladığına delalet. Yaprakların olağanüstü renk gösterisi yavaş yavaş kendini göstermeye başlamıştı zaten. Nitekim bahçede de mevsime özgü değişimleri yaşıyoruz. Şimdi yaprak dökümü hızlanmadan hasat mevsiminin zevkine varma zamanı.

Altın çileklerin, ki biz onlara dev güveyfeneri adını da çok yakıştırıyoruz, dalları meyve yüklü. Meyve kabukları sarardıkça ihmal etmeden toplanmaları gerekiyor.

Kaliforniya biberleri biraz geç kalmış olsalar da yeşilden sapsarı veya kıpkırmızı renklere dönüşerek olgunlaşıyor.

Deşti domatesleri partiler halinde topluyoruz. Neredeyse hiç su vermeden yetiştirdiğimiz bu domateslerin nasıl olup da bu kadar sulu oldukları merak konusu.

Patlıcanlar her yıl olduğu gibi yine bu mevsim atağa kalktılar.

Kestanelerin ise eli kulağında. Köydeki erkenci çeşitler kozak açmaya başladı. Öküzgözü aşılarımız için daha epey zaman var. Önce fırdolayı çeşitleri toplanacak, arkasından öküzgözü, son olarak da hacıömerler.

Muşmula fidanlarının üzerleri meyve dolu.  Yaprakları ve çekirdekleri de şifalı olan bu meyvelerin fidanlarını ekerken sayıyı biraz abartmışız galiba. Olgunlaştıklarında kuşlar ve tavukların bu durumdan kazançlı çıkacaklarını düşünüyoruz.

Hünnap zamanı da geldi. Renkleri açık yeşilden yavaş yavaş kahverengiye dönüşmeye başladı. Hafif kahverengi lekeler görünür görünmez fazla beklemeden toplamayı yeğliyoruz. Ayrıca bu aralar bahçede dolanırken taze elma körpeliğindeki bu çıtır, leziz atıştırmalık cebimizden eksik olmuyor.

Taze domates salatasının yaz günlerinde yeri de, tadı da bir başka oluyor. Çok sevdiğimiz bu sebzede farklı çeşitler denemekten kendimizi alamıyoruz. Bu yıl da bir çok domates çeşidimiz hala meyve büyütüp kızarıyor ya da çeşidine göre sararıyor. Limon domatesler, meksika kurutmalıklar, siyah çeriler, kırmızı ve sarı santiniler, yerli dayanıklı çeşidimiz, sarı “brandywine” ve eski turuncu domateslerimizin daha Ekim ortalarına kadar devam edeceğini umuyoruz. Fakat, ilk kez geçen yıl yetiştirdiğimiz, tohumları Kütahyalı dostumuz Cemil beyden gelen yürek domatesler, mevsime ilk başlayanlar ve hala hiç bir şey olmamış gibi çiçek açıp meyve vermeye devam ediyorlar. Bir pembe domates türü olan bu çeşit az çekirdekli, etli ve aynı zamanda olağanüstü lezzetli.

“San Marzano” cinsi domatesler de gayet iyi gidiyor. Dalında iyice olgunlaştırılıp kış için sos hazırlamakta kullanılan bu İtalyan asıllı domateslerin özelliği çok fazla sulu olmamaları. Bu özellikleri de onları makarna ve piza soslarında ilk tercihe yerleştiriyor, hele diplerinde yetişen fesleğenler de bu sosa eklendiğinde tadına doyumuyor.

Bu yıl ilk kez deneme mahiyetinde yetiştirdiğimiz yer fıstıkları neler yapıyor bilmiyoruz. Gövdelerinden çıkarttıkları bir çok uzantıyı gevşek organik malzemenin için daldırmışlar. Bir yandan da yeni yapraklar veriyorlar.

Yer fıstığı yaprakları suyu itici özelliğe sahip. Herhangi bir sulu solüsyon püskürtüldüğünde yapraklardan yuvarlanıp akıyor. En son 16 Ağustosta yeni formülümüzle yaptığımız kaolini, uygulama sırasında yer fıstıklarında da denemiştik. Bir ayı aşkın bir zaman geçmesine rağmen yaptığımız kaolin kaplaması ilk günkü gibi duruyor. Bir aydır yeni gelen yaprakların yanında eskiler bembeyaz.

Zeytin tanelerindeki durumu da dikkatle izliyoruz. İrileşmiş yeşil taneler de oldukça kaygan ve su tutmuyor. Bir aydır tanelerin büyümesinden dolayı kaplama yer yer açılmış ama bir zırh gibi duruyor, ki yeni formülasyon ile özellikle bu durumu izlemek istiyorduk. Aşağıdaki resimde tanenin ortasındaki kaplamayı parmağımla silerek altındaki durumu görmek istedim.

Geçtiğimiz hafta sonu bir rötuş uygulaması yapmaya niyetlenmiştik ama gerek olmadığını gördük. Dün gece başlayan sert yağmurun tanelerdeki etkisini yarın inceleyeceğiz. Gerekirse bu hafta sonu az miktarda bir solusyon ile tamamlama yapabiliriz. Malum, bu günler zeytin sineği saldırısının en tehlikeli zamanı.

Bitkiler büyüyüp geliştikçe bahçemizde beklenmedik misafirler de eksik olmuyor. Gece yarısı, kapımızın bir kaç metre ilersindeki arap yaseminin dibinde kamufle olmuş yatan bu kirpicik, köpeğimizin başında nöbet tutmaktan sıkılmasını bekliyor. Bahçede dolaşan çok kirpi olduğunu biliyorduk, ama daha önce rastlamamıştık. Bu sevimli misafirler başlangıçta istemeyerek de olsa biraz sarstığımız doğal dengenin yeniden kurulduğuna dair sevindirici işaretler.

Yılan dostlarımız Ağustos ortasından itibaren çekildiler, fakat kertenkeleler hala ortada. Güneşi gördüklerinde hiç kaçırmıyorlar. Aşağıda meraklı bakışlarla objektife bakan bu kertenkele fotoğrafta göründüğü kadar iri değil neyse ki.

 

Kızılgerdanların insanları merakla izlediklerine daha önce de tanık olmuştuk, ama bu minik iyice merakına yenilmiş görünüyor. Öyle ki domateslerle uğraşırken bir metre uzağımdaki bir domates yaprağının arkasına saklanmış beni gözetliyor.

Hatta çekingenliği iyice bir yana bırakıp, tamamen ortaya çıkarak yarım metre uzağımda ne yaptığımı anlamaya çalışıyor.  Demek merak yalnızca insana özgü bir özellik değilmiş!

Doğanın çeşitliliği ve zenginliği bu işte, yaprakların ardında minik mucizeler…

 

 

 

 

 

 

 

20 Comments

  1. yaptığınız işleri hayranlıkla izliyorum,bizlerede örnek oluyorsunuz inşallah yeni sene sizin uygulamalarızı tatbık etmeye çalışacağım….

    iyi bir izleyiciniz…atila sepin-datca

  2. Bende sizin sıkı takipçilerinizdenim. Fakat benim altın çileklerim hiç meyve vermiyor. kocaman ağaç oldu, çiçek açıp dökülüyorlar. Nerede yanlış yaptım bilmiyorum. Güneş alan bir yere diktim, suyunu eksik etmiyorum, biraz da doğal gübre verdim ama nafile…

    • Altın çilekleriniz meyve vermiyorsa muhtemelen potasyum eksikliğinden olabilir. Potasyum içeren doğal bir malzemeyle toprağınızı beslemeniz gerekiyor herhalde. Bu mevsim için geç ama gelecek yıl deneyebilirsiniz. Muz kabuklarınızı da hiç ziyan etmeyin, potasyum bakımından zengin oldukları söyleniyor; kabukları blenderden geçirip bitkilerin diplerine dökebilirsiniz. Özellikle güllerde çok etkili olduğuna bizzat şahit olduk.

  3. Şu San Marzano domatesi Anadolu’da çok eskiden beri yetiştirilen “Parmak domates” değil mi? Çok benziyor.
    Sevgiler…

    • Haklı olabilirsiniz, çeperleri etli, ayrıca sulu olmayan bir tür olduğu için sos yapmaya uygun. İtalyanların çok iyi reklam yaptıklarını düşünüyorum, zira pembe domates sosunun lezzeti çok daha güzel:)

  4. Çok büyük bir titizlikle ve özenle yetiştirilen ürünleriniz verilen emeğin karşılığını fazlasıyla vermiş görünüyorlar. Hal böyle olunca ne yorgunluk kalır insanda, nede bezginlik. Ağız tadıyla ve sıhhatle yemenizi temenni ediyoruz. Göz hakkı deyip o güzel domateslerinizin tohumlarından ( daha da çoğaltıp paylaşmak maksatlı)
    yüzüm kızararak istiyorum. Toprak dostlarına sevgiler..

    • Teşekkürler güzel dilekleriniz için. Ziyaretimize gelenlerle sevinerek paylaşıyoruz tohumları, ama postayla göndermek o kadar kolay olmuyor. O yüzden söz vermeyelim ama uygun bir zaman olursa tabii ki.

  5. Bahçeniz ile ilgili paylaşımlarınızı okurken resmen kendimden geçiyorum. Özellikle gojiler ile ilgili haberleri sabırsızlıkla bekliyorum. Daha önce de bahsetmiştim.Bende balkonumda goji yetiştirmeye çalışıyorum. Fakat benim gojiler maalesef bir çok çiçek açmasına rağmen hala birtane bile meyve vermedi. Sabırsızlıkla bekliyorum. Birde size bir sorum olacak. Benim büyük bir saksıda iki adet kök var. Onları ayırmak istiyorum. En uygun hangi ay olur. Şimdiden teşekkürler.

    • Genellikle sonbahar ve kış ayları saksı değiştirmek, kök ayırmak için en uygun zamanlar oluyor. Sıcak havada bitkilerin adaptasyonu zorlaşıyor. Bitki çiçek ve meyve vermeyi bıraktığı zaman bu iş için en uygun zaman.

  6. Emeklerinize sağlık.Geçen yıl bir başlıkta meksika biberlerinin dünyanın en acı biberi olmasından ve bizim urfa biberlerinden çok daha acı olmasından bahsetmiştiniz. Tadı konusunda bir deneyim edindiniz mi ?

    • Elimizdeki bazı çeşitler dünyanın en acı biberleri sıralamasında ilk üçe girecek kadar acı olarak biliniyor. Biberleri yetiştirmeye meraklıyız ama iş tadına bakmaya gelince cesaretimiz kırılıyor:)

  7. bir yazı yazılsada okusam diye sürekli takip ediyorum … bu yazıda aldı götürdü beni

  8. Ben de bu cennet bahcede gezınerek ctesı mı bıtırmek uzereyım..Emegınıze saglık ..bu köy hangı köy,bu bahce kac donum,ve sızınle bırlıkte kac kısı calısıyor bahcede..merakımı mazur gorun:))

  9. Merhaba, pizza sosunda kullanmak icin San Marzano tipi domates ariyorum. Sizden temin edebilimek mumkun mu acaba?Tesekkurler.

    • Malum şimdi domates mevsimi değil. Temmuzdan itibaren yetişirler. San Marzano ve diğer çeşitlerden kavanozlarda soslarımız var ama kendimize kadar 🙂

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*