Kara Altın -3

Evde Kompost Yapımı

Bahçeniz yoksa, bodrumda, balkonda veya terasta kendi kompostunuzu yapmanız mümkün.

Büyük boy, plastik veya metal, kapaklı bir çöp kovası edinin. Bir çivi yardımıyla üzerinde ve yan tarafında delikler açın veya zaten delikli olan, kapaklı, plastik kirli çamaşır sepetlerini kullanmanız da mümkün. Kompostu hava alması için karıştırırken uzunca bir sopa, veya süpürge sapı hatta eski oklavanızı kullanabilirsiniz.

Tabanı kahverengi malzemelerle bir tabaka halinde döşeyerek başlayabilirsiniz. 5-10 cm kalınlığındaki bu tabakada kurumuş ağaç kabuğu yosunu, talaş veya ufalanmış kuru yaprak kullanın.

Mutfak için seramik kompost kabı, kapağı delikli ve karbon filtreli. Çok şirin.

 

 

 

 

 

Komposta girebilecek mutfak artıklarını, meyve sebze kabukları, her türlü yeşillik, hatta kahve telvesi ve çay poşetlerini kapaklı minik bir kovada biriktirin. Kokudan kaçınmak için sıkıca kapanan bir kova kullanabilirsiniz, veya artıkları buzdolabında bir poşette biriktirebilirsiniz. Bir kaç günde bir malzeme biriktiğinde, bunları kompost kabınıza ekleyin. Kokuyu önlemek için üzerine “kahverengi” malzemeden eklemelisiniz. Bu, bir kaç avuç toprak veya daha önceden yapılmış kompost olabilir. Kabın içindekileri suyu sıkılmış sünger ne kadar nemliyse o kadar nemli olacak şekilde muhafaza edin.

Kompost için iki kap kullanmak daha kolay olacaktır. Birinci kap dolduğunda bir kaç günde bir karıştırıp nemli tutmaya devam edin. Yeni çıkan mutfak artıklarını ise ikinci kapta kompost olacak şekilde biriktirmeye başlayın. İkinci kap da dolduğunda, diğer kaptaki kompost kullanıma hazır hale gelmiş olacaktır.

Havalı kompost yapacak, yani oksijen alan büyük boy kompost kaplarını koyacak yeriniz veya kompostu karıştıracak fiziksel imkanınız yoksa havasız (oksijen kullanmadan) kompost yapabilirsiniz. Bu durumda kompostun olması 6 ay ile 1 yıl arasında bir zaman alacak, ancak daha az gayret ve daha küçük bir saklama alanı gerektirecektir.

Mutfak artıklarını kapaklı bir kovada, veya üzerine atık olduğunu özellikle belirten bir etiket yapıştırdığınız plastik torba içinde buzdolabı veya dondurucu da biriktirin.

Kovada biriktiriyorsanız, her tabakanın üzerine talaş veya kurumuş yosun serpiştirmeyi ihmal etmezseniz kokuyu önlemiş olursunuz. Kova dolduğunda biriken atıkları sağlam ve dayanıklı, deliksiz bir plastik poşete, hatta içiçe geçmiş çifte plastik poşete boşaltıp, nemlendirdikten sonra ağzını sıkıca bağlayın.

Oksijensiz çürüme işlemi koku yapar, bu nedenle torbanın ağzını merakınıza yenilip sık sık açmayın. Poşeti hava ılıksa, balkonda, değilse içerde az kullanılan bir dolapta saklayabilirsiniz. Torbayı elinizle dıştan yoklayarak topraksı bir yapı oluşup oluşmadığını anlayabilirsiniz. Poşeti açtığınızda içerdeki çürüme kokusu çıktıktan sonra artık kokmuyorsa kompostunuz kullanılabilir hale gelmiş demektir. Artık çiçeklerinizi mutlu edebilirsiniz ve onlar da kısa zaman sonra sizi mutlu edecektir.

Kompost yazılarını böylece noktalıyoruz. İlave etmek istedikleriniz varsa öğrenmenin sonu yok diyoruz, sorularınız varsa biliyorsak yanıtlarız, bilmiyorsak araştırır öğrenir yine yanıtlarız. Bir yanıt bulamazsak, o zaman da bir bilene sorarız.

Otomatik kompost kabı, hava ve nem ve ısı kontrollü.

 

3 Comments

  1. merhabalar
    ben yıllar önce bir belgeselde izlemiştim çiftçi meyve ağacının sonbaharda dallarını buduyor ve patoz makinasıyla ufak parçalara ayırıyordu. daha sonra büyük bir yığın haline gelene kadar ıslatıp çiğniyor ve yığının içine bir kıvrılmış hortum döşüyordu ve en son yığma işlemi bittiğinde hortumda defalarca kıvrılarak yığının içinde kalıyordu ve hortumun bir ucundan bağladığı su yığın içinde kıvrıla kıvrıla öbür uçtan çıkıyor ve bu sırada su yığının içi sıcak olduğundan belli bir sıcaklığa erişerek çıkıyordu. bu çiftçi kış boyu bu sıcak sudan yararlanıyor ve yazında oluşan bu kompostu bahçesinde kullanıyordu ama hatırladığım kadarıyla hiç karıştırmadı içine başka kırpıntılar katmış olabilir ama karıştırmadı diye hatırlıyorum bunu hiç duydunuz mu böyle birşey mümkün olabilirmi hem sıcak su elde edip hem kompost yapmak mümkünmü ? tek bir cins ten kompost yapmak mümkünmü veya şöyle söyliiim amaç sadece sıcak su elde etmek se bu mantıklı olabilirmi? cevabınız bekliyorum kolay gelsin başarılar

  2. Hayri bey,
    Yazınız için çok teşekkür ederiz.
    Sadece kahverengi malzemeden ya da sadece yeşil malzemeden kompost yapmak bildiğimiz kadarıyla mümkün değil. Belki gördüğünüz belgeselde yeşil ve kahverengi malzeme birlikte öğütülüp karışık olarak yığın yapılıyordu.
    Kompostun ısınması bakterilerin yeşil ve kahverengi malzemedeki maddeleri dönüştürme süresince açığa çıkan bir durum. Dönüştürme tamamlandığında ısı açığa çıkması da duracaktır. Doğrusu aynı yığından kış boyunca sıcak su elde edilmesi pek olanaklı görülmüyor. Belki zaman zaman yığına ilaveler yaparak yanmanın sürekliliği sağlanıyordur. Aksi halde en fazla 3-4 hafta içinde yığının borulardaki suyu ısıtma imkanı kalmayacaktır.
    Isıtma ile kastedilen, kompost oluşumu sırasındaki 50-65 derecelik ısının yakalanması ise bu böyle. Öte yandan, yığın yeterince büyük ise, çürüme işlemi tamamlanmış olsa bile yığının iç ısısı dış havadan her durumda daha sıcak olacaktır. Bu da borulardan geçen suyun bir kaç derece de olsa ısınmasına neden olur. Normalde bir kaç derece ısınan su doğrudan işe yaramaz. Ancak bu su, üzerinde bir ısı pompası bulunan kapalı devre bir sistemde ise, ısı pompasının bu bir kaç derecelik ısı farkını sıkıştırarak işe yarar derecede sıcak su elde etmesini sağlar.
    Esasen bu yöntem bizim Meyvelitepe’deki evimizin ısıtma sisteminin aynıdır.

  3. merhaba, nihayet bahçesi ve büyük bir alanı olmayan kentliler için basit bir kompost tarifi bulabildim, teşekkürler! yalnız bir sorum var, ilk tarifinizdeki kompost kaplarının altları delik mi? yani içerde oluşabilecek sulanmayı, kompostu sürekli karıştırdığımız için içerdeki nem dengesi içinde mi kullanıyor oluyoruz yoksa kabın altını delip birikebilecek suyu oradan toplamak gerekiyor mu?

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*