Sebze Adaları – 1

Bu yıl sebze yetiştirmekte çok farklı bir yöntem deniyoruz. Yöntem, iki temel esasa dayanıyor. Birincisi, genellikle İngiliz bahçelerinde çok uygulanan ve oldukça başarılı yükseltilmiş yataklar. Bu yıl bu yöntemi bolca uyguladık zaten.

Sebzeler için her biri 200×125 cm. boyutlarında sekiz tane yükseltilmiş yatak planladık.

Her bir yatak yaklaşık 30 cm derinliğinde. Yatakların içini coco-peat, kompost ve toprak karışımıyla doldurduk. Hindistan cevizi liflerinden oluşan coco-peat tam istediğimiz ölçüde toprak gevşekliğini sağladı. Tamamen organik bir malzeme olan coco-peat’e eklediğimiz kompost da, çim kırpıntıları, talaş ve öğütülmüş dal parçalarını fermente ederek elde ettiğimiz, besin değeri yüksek ve %100 organik malzeme. Bahçe toprağı ise biraz killi ama yeşil gübre ile iyice doyurulmuş durumda.

Peki, adalara ne ekip dikeceğiz?

Bu, aylardır devam eden bir araştırmanın konusu oldu. Sebze adalarının ikinci prensibi, İngilizcede “Companion Plants”, Türkçede “Kardeş Bitkiler” ya da “Yoldaş Bitkiler” adı verilen esasa dayanıyor. Yani her ada, biribirini seven, biribirlerine bir şekilde yardım eden bitkilerden oluşacak.

Her adanın bir hakim bitkisi var. Hakim bitkinin şu ya da bu şekilde bir sarmaşık olma özelliği söz konusu. Başka bir anlatımla şöyle diyebiliriz. Her adada bir uzunlamasına, bir de enine (T şeklinde) kafesler olacak. Hakim bitki, ya bu kafeslere sarılacak, ya da kafesler hakim bitkiye destek olacaklar. Diğer bitkiler, hakim bitkinin yanında görmek istediği türlerden. Elbette bir de güneş, gölge ve rüzgar durumu var.

Buna göre, sekiz adayı üçe ayırdık. İlk grubun hakim bitkisi domatesler. İkinci grup salatalıklar, üçüncü grup ise fasulyeler.

Domatese dört ada ayırdık. Sayının fazla olmasının sebebi domates çeşitlerinin de fazla olması.

Birinci domates adasında pembe domatesler, ikincisinde iri Ukrayna siyahları, üçüncüde siyah cherry’ler, dördüncüde ise denemek istediğimiz üç ayrı başka çeşit var.Kadife çiçekleri ve fesleğenler her adanın vazgeçilmez müdavimleri.

Domates adalarında, domates, fesleğen ve kadife çiçeklerinden başka patlıcan ve biberler var. Biber çeşitlerini de adalara göre ayırdık. Birinde Thai Dragon, diğerinde tatlı sivri biber gibi.
Bu adaların işi uızun süreceğe benzer. Devamı bir sonraki yazıda…

41 Comments

  1. merhaba, ellerinize saglık. blogunuzu bir suredir takip ediyorum. yazilarinizi, yasantinizi, bilgi ve arastirmaya yonelik calısmalarinizi takdir ettigim. kadar size çok ozendigimide itiraf etmeliyim. bilgi birikiminizi arastirmalarinizi kendinize saklamayıp paylasmanizda cok güzel ve takdir edilmeyi hakkediyor.
    emeklerinizin karsiligini almanizi dilerim. kolay gelsin. kendi blogumdan size link verebilirmiyim.

  2. Rasim bey, güzel sözleriniz için teşekkür ederiz. Elbette link koyabilrsiniz. Yorumunuz sayesinde blogunuzu keşfetmiş oldum. Henüz çok detaylı okuyamadım ama zaten konu pembe domatesler olduğuna göre tam bana göre diyorum.

  3. teşekkürler. link verdim bile. sizin blogunuzun yanında bizimki karalama kağıdı gibi.
    ama arasıra uğrayıp. yorum yaparsanız. sevinirim. tecrübelerinizden faydalanmış oluruz.

  4. Sevgili Meyvelitepe, yine devamini merakla bekledigim bir yazi yazmissiniz. Onumuzdeki seneler icin, bizim bu seneki ogrencilik tecrubelerimize oyle guzel tamamlayici oluyor ki size ne kadar tesekkur etsem azdir.
    Gordugum kadariyla siz de bizim gibi projelerinizde osb kullanmaya baslamissiniz. Biz kendimizle epey dalga geciyoruz Tugrul’la. Su ana kadar osb (bir de bag teli) kullanmadigimiz bir proje olmadi!:))
    Sizin sebze adaciklarinizda osb, nem ile kisa surede (herhalde yine de bir kac seneyi bulur) bozulmayacak mi? Acaba normal tahta daha iyi olmaz miydi?
    Bir de sulama isini hortumla “salarak” mi dusunuyorsunuz? Sebze adaciklarinda sulama olayini hep merak etmisimdir.
    Bereketli bir hasat diliyorum.

  5. Bir soru daha; ilk fotografin sag alt kosesinde yesil bir ortunun altinda dikilmis fideler var gibi duruyor. Bu da nem tutmak acisindan bir deneme mi?
    Acaba bir sonraki yazida zaten yazacak miydiniz? Aceleciligimin kusuruna bakmayin.

  6. sevgili meyvelitepe,
    yaptıklarınızın resimlerini seyretmek bile harika.
    sadece araştırma veya geliştirme azminiz değil,bunları herkesle paylaşma büyüklüğünüz ve aynı zamanda doğaya gösterdiğiniz saygı için de içtenlikle teşekkürler.
    ellerinize,emeğinize sağlık.
    selamlar
    nalan

  7. merhaba bloguma yaptığınız yorum için teşekkür ederim. ben dediklerinizi, sizin fotoğraflarınıza bakarak dün hemen uyguladım zaten. kadife ve fesleğen operasyonu tamam. resimlerini blogumda yayınlayacağım. birde şunu sormak istiyorum [email protected] dan size ulaşabiliyormuyuz.

  8. Sevgili Pınar,
    Biz de osb’yi bol miktarda kullanıyoruz. Daha önce fotoğraflara pek yansımamış. OSB o kadar çabuk bozulmuyor. Bozulursa da pek sorun değil kolayca değiştiririz. Çok ucuz ve kullanışlı bir malzeme.
    Örtünün altında görünenler çilekler. Yöntem bizim keşfimiz değil. Çilekler çoğunlukla öyle yetiştiriliyorlar zaten 🙂

  9. Nalan hanım, teşekkür ederiz. Yeni birşeyler deneyip bunları okuyanlarla paylaşmak bu siteyi kurarken temel amaçlarımızdan biri idi zaten.

  10. Ömer bey,
    Biz coco-peat ve sair malzeme satmıyoruz. Sizin gibi kullanıcıyız. Size yakın bir satıcı firma bulup oradan temin edebilirsiniz.

  11. merhaba, çalışmalarınızı ilgiyle ve zevkle izlemekteyim. yaşadığım apartmanın küçük bir bahçesi var. geçen yaz domates yetiştirmeye çalıştım. sebze adası fikri hoşuma gitti. 1 adet ada için yeterli alanım var. yükseltilmiş yastığa doldurduğunuz karışımdaki coco-peat, keçi gübresi, koyun gübresi ve toprak oranı nedir? bu karışımla ilgili bir reçeteniz var mı acaba? şimdiden teşekkür ederim.
    saygılar.
    alper

  12. Sevgili meyvelitepe sakinleri ve sevgili blog yazarı , öncelikle emekleriniz için bize ulaştırdığınız o ağzım acık okuduğum bilgiler için size cok teşekkürlerimi sunarım .. Biz yeni evli bir çift olarak eşimle birlikle Ispanya da bir adaya taşınmak zorunda kalıyoruz , iş gereği fakat benim orada çalışma iznim olmamasından dolayı kendime hem hobi hemde paraya cevirebileceğim bir uğraş arıyorum . hem fikir paylaşımı hemde bazı sorularımı size daha detaylı yöneltebilmem adına benimle mail adresim üzerinden iletişime geçerseniz cok sevinirim ..

    Özlem

  13. Merhaba.
    Yukseltılmıs yastıkların alt kısımları bos degıl mı?. Yanı bitki o sandıkların ıcınde yetısmıyor onlar sadece cerceve gorevı görüyor galiba.
    Uzun suredır gec kesfettıgım blogunuzun yazılarını okuyorum.Yenı bır kitap okur gıbı heyecanlı ve düslerımın aslında düs degılde gercek olabılecegını hıssederek bakıyorum yazılara.Emeklerınızı paylastıgınız ıcın tesekkurler.

  14. Sayın Meyvelitepe iyi akşamlar, bugün youtube’da yükseltilmiş yastıklarla ilgili bir çok video izledim İngilizcem olmadığı için anlamadım, anlamaya çalıştım, “vicking bed” başlığı ile yayınlamışlar buradaki mantığı açıklamanız mümkün mü acaba? kendi yapacağım yastıklarda bu tekniği önerir misiniz? amaç nedir?

    Saygılarımla,

  15. Vicking bed diye bir şey duymadım. Linkini verirseniz incelemeye çalışırım.

  16. Sayın Meyvelitepe öncelikle gecikme için özür dilerim, youtube kapanınca link bulmam biraz uzadı, “Vicking Bed” ile igili link aşağıdadır.

    Saygılar,

  17. Sayın Meyvelitepe iyi akşamlar, sebze adaları için toprak hazırlığı aşamasında cocopeat yerine grow beg denilen materyalden kullansak ne gibi farkı vardır acaba? yani fiyatı sanki daha uyguna geliyor gibi, tabii muadili sayılabilir mi? önerir misiniz acaba?

    Saygılarımla,

    • Bildiğim kadarıyla grow bag’lerde de coco-peat var. Nasıl daha ucuz olduğunu anlamadım, daha pahalı olması gerekirdi.

      • Sayın Meyvelitepe internetten araştırırken grow baglerin fiyatının 6 tl olduğunu gördüm bu fiyat bana (100 cm* 25 cm-20 cm) ucuz gibi geldi.

        Saygılarımla,

        • Acaba açılmış coco-peat mi doldurdular?

          1 kalıp coco-peat ile 2,5 grow back torbası doldurulabiliyor. Hesabınızı ona göre yapmanızda fayda var.

          • Çok teşekkürler Sayın Meyvelitepe, dikkat edeceğim. Saygılar.

  18. Sevgili meyvelitepe şimdi size bir kaç sorum olacak..
    – Benim oturduğum evin önünde biraz toprak var oraya sizin yaptığınız gibi yapmak istiyorum…Toprak olarak dağ gübresi, yanmış keçi gübresi var..bunların içine cocopeat almam gerekirmi…Şimdiye kadar hiç bahçe de kendim bir şey yetiştirmedim…Babam olmadan yapabilir miyim onuda bilmiyorum 🙂 Ayrıca sizin gibi kuyu suyum yok çeşmeden sulayacağım sağlıklı olurmu.. Bu yı sizin gibi sadece 200×125 cm bir tane yapacağım aslında 2 tane daha sığar ama ..Olmazsa yapamazsam diye korkuyorum 🙂 Ayrıca illaki altına karton koymam gereklimi ?…Eğer yardımcı olursanız çok sevineceğim…Saygılar Güliz…

    • Çeşme suyunun mahzuru içine ilave edilen klor. Klorun mikroorganizmaları öldüren özelliğinden dolayı topraktaki mikroorganizma popülasyonuna olumsuz etkisi olur. Suyu önce bir gün kadar havalandırıp sonra kullanma imkanı varsa daha iyi. Yoksa da yapacak başka bir şey yok.

      Coco-peat kullanmak şart değil. Önemli olan gevşek, kolayca havalanan, organik maddesi yüksek bir karışım elde etmek. Adaların altına mukavva koymanın avantajı, alttaki toprakta var olan yabani otların adaya girişini zorlaştırmaktır. Şart değil, ama koyarsanız daha iyi olur.

  19. Sayın meyvelitepe..
    Dün adaların tahtasını kurduk…Ama biraz yüksek oldu..60 cm kadar yüksekliği.Bu toprağın içine bir kısmının gömülmüş hali :)))..İçininin tamamını doldurmam gerekiyor mu.?.Sadece 30 cm doldursam geri kalan 30 cm boş kalsa ileride bitkiye zararı olur mu.?..Birde maalesef güney tarafında yer olmadığından ada batı tarafında saat 12 den akşama kadar güneş görmekte…Acaba yeri uygun mu…
    saygılar..

  20. Sevgili meyvelitepe bugün bloguma sayenizde yaptığım sebze adalarının fotoğraflarını koydum…ziyaretime gelirseniz çok sevinirim…Saygılar…

  21. sizin sayfanızdan yararlanıyorum, küçük bir bahçem var oradaki sorunlarımla ilgili zaman zaman sorularım olacak.
    ilgilenirseniz sevinirim, iyi çalışmalar…

  22. Merhaba,

    Ne zamandır kendi bahçemi yapmak istiyordum ama hep erteliyordum. Korona yüzünden eve kapanınca bunu bir fırsat olarak düşündüm. Seneler önce ablam (Zeytinos nickiyle bazı yazılarınıza yorum yapmış) Jade Çiftliğinden bazı tohumlar edinmişti. İşe o tohumları evde çimlendirerek başladım. Havalar düzelince de bahçede sebze yatakları yapıp organize bir şekilde hepsini bahçeye almak istiyordum. O işi nasıl yaparım derken ablamın önerisiyle yazılarınızı okumaya başladım. Kafamdaki birçok soru cevabını buldu sayenizde. Ama bilgim olmayan birçok konuda da yeni sorular oluştu. 🙂 Okuyup öğrendikçe daha iyi oturur sanırım bazı şeyler. Bu güzel anlatımlar için çok teşekkürler. Ellerinize sağlık. 🙂

  23. merhabalar, bloğunuz ve yazdıklarınız için öncelikle teşekkürler. Aynı şekilde sizi ağaçlar.net adresindende takip ediyorum. Bu sene ilk defa toprağa ekim yapacağım ve sitenizden oldukça faydalanıyorum 🙂 benim arazim bir dönüm, ağaçlar.nette de bahsedilmiş izolayon önlemleri ile ilgili benim mesafe izolasyonu almam mümkün değil aşırı çeşitliliğim yok ama domatesler için 6 çeşit kabakta 2 çeşit patlıcan 2 çeşit biberlerden 5 çeşit olacak şekilde vb. Siz izolasyonu nasıl sağlıyorsunuz çiçekleri fileye sararak yapay tozlaşmamı yada kendi halinde mi bırakıyorsunuz ? çok teşekkürler şimdiden 🙂

    • Domateste çapraz tozlaşma zor. Biberleri birbirine uzak ekiyoruz. Tek çeşit salatalık ekiyoruz. Aynı tür farklı çeşit kabakları da birbirine uzak ekiyoruz.

      • Merhaba, çok teşekkürler cevabınız için. Biberler ve kabaklar için mesela kaç metre mesafe vardır aralarında ?

        • Tavsiye edilen, biberler için izolasyon mesafesi 250 metre, kabaklar için 500 metre. Sizin koşullarınızda ne kadar uzak o kadar iyi. İmkanlar kısıtlı ise ya çeşit sayısını azaltmanız ya da tohumluk alacağınız çiçekleri elle tozlayıp böceklerin giremeyeceği şekilde torbalar içine almanız lazım.

  24. Sebze yataklarını oluştururken kullandığınız malzemenin adı ve özelliği nedir?

  25. Merabalar Mevvelitepe,

    sebze yataklarını inşa ettim. Ahşap palet üretimi yapan dostumun hediyesi 5 çuval çam talaşım oldu. Çam reçine ihtiva ettiğinden yatak içerisinde tavsiye edilmediğini biliyorum. Organizma faaliyetlerini arttırmasından çok taban örtüsü olarak ince bir kat serme niyetindeyim. bu konuda sizin tecrübenizden faydalanmak isterim. Ne dersiniz? yatak dibine ince bir tabaka çam talaşı uygulamanın yataklar için faydası olabilir mi?

1 Trackback / Pingback

  1. Anonim

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*