Solucanlar, Solucan Gübresi ve Yaşam Üzerine… Bölüm V

Bitkisel besin artıklarıyla beslenen solucanlardan elde edilen gübreyle, havalandırılarak yapılmış solucan gübresi çaylarının bitki köklerini etkileyen patojenleri baskılamakta etkili olduğunu gösteren araştırmayı, bir önceki bölümde (IV) özetlemiştik. Aynı üniversitede (Ohio State University) bitkilerde hastalık yapan yaprak patojenleri ile solucan gübresi çayı ilişkisine dair yapılan bir diğer araştırmanın da dikkate değer sonuçları var.

Sebzelerde yaprak patojenlerinin solucan gübresi çayıyla baskılanması:

Bu araştırma için serada 25 C derecede, %75 nem ile patojenler için uygun bir ortam yaratılmış. Bir önceki deneyde tarif edildiği şekilde hazırlanan solucan gübresi çayı, bitkiler yaprak patojenleriyle aşılanmadan 1 gün önce ve aşılandıktan sonraki 7. ve 14. günlerde yapraklara püskürtülerek uygulanmış. Bu araştırmada da besin artıklarıyla üretilmiş solucan gübresinden elde edilen ekstre ve çaylar, kontrol grubunda ise saf su kullanılmış. Patojenlerin aşılanmasından 14 gün sonra her bir yaprakta oluşan lezyonlar ve hastalık belirtisi gösteren yaprak yüzdeleri kayıt edilmiş.

Deneyde, salatalık ve domates bitkilerinde yaprak hastalıklarına yol açan patojenler olarak plectosporium yanıklığı (Plectosporium tabacinum), kurşuni küf hastalığı (Bortrytis cinerea), beyaz çürüklük (Scleretonia roffsii) ve verticillium solgunluğu (Verticillium wilt) kullanılmış. Patojenler salatalık ve domates bitkilerine bulaştırıldıktan sonra, % 5, % 10 ve %20’lik üç farklı konsantrasyonda hazırlanan solucan gübresi çayı, bulaşmadan 1 gün önce ve bulaşmadan sonraki 7. ve 14. günlerde bitki yapraklarına püskürtülerek uygulanmış.

İlk grupta yapraklarına sprey ile P.tabacinum sporları bulaştırılan salatalık fidelerinde, kontrol grubuna kıyasla, bütün konsantrasyonların plectosporium yanıklığını baskıladığı, hastalıklı domateslerde de tüm konsantrasyonların etkili olduğu ve P.tabacinum tahribatının dikkate değer ölçüde azaldığı gözlenmiş.

“Bortrytis cinerea” bulaştırılan domates ve salatalık fidelerinde, her üç konsantrasyondaki solucan gübresi çayı başarılı sonuçlar vermiş. En etkili sonuç ise % 20’lik solucan gübresi çayı uygulamasında  alınmış ve uygulamanın Bortrytis cinerea‘nın yaprak tahribatını kayda değer ölçüde azalttığı görülmüş.

”Scleretonia roffsii” bulaştırılan domates ve salatalık fidelerinde, yine yapraktan her üç konsantrasyondaki solucan gübresi çayı uygulamasıyla Scleretonia roffsii‘nin sebep olduğu yaprak tahribatının kayda değer ölçüde baskılandığı gözlenmiş.

Sonuçlar, bitkisel besin artıklarıyla yapılan solucan gübresi çayı spreyinin, kimyasal yöntemlerle kontrolü çok güç olan bitki yaprak hastalıklarını baskılamakta kesinlikle çok etkili olduğunu ortaya çıkarmıştır. Sentetik pestisit kullanmak istemeyen çiftçiler ve organik çiftlikler için özellikle ilginç ve değerli olan bu sonuçlar, araştırmaların devam ettirilmesinin ne kadar önemli olduğunu da göstermektedir.

Tatmin edici bir patojen baskılama için % 10 veya % 20 konsantrasyonlu olarak hazırlanacak solucan gübresi çaylarının, kök patojenleri için topraktan, yaprak patojenleri için ise yaprak spreyi olarak 14 günde iki kez uygulanması tavsiye ediliyor.

Araştırma sonuçlarına bakılarak solucan gübresi çaylarının bitki patojenlerini baskılamasını, bu gübrede bulunan mikrobiyal topluluk yapısı ve çeşitliliği nedeniyle tek bir mekanizma olarak tanımlamanın mümkün olmadığı belirtiliyor. Ancak, kesin olarak anlaşılamamakla birlikte varolan mikrobiyal ortamın, patojenlere ait sporları, hücreleri veya dallanmaları tahrip etmesi, sporların çimlenmesini önlemesi, birbirine zararlı mikroorganizmaların aynı ortamda yer alması (antibiosis), hiperparazitizm (bir parazitin diğer bir parazit içinde veya üzerinde yaşaması), besin ve enfeksiyon alanı rekabeti ve hastalık antagonistlerinin çokluğu vb. gibi birden çok etmenin bitki patojenlerini baskılamakta etkili olduğu ifade ediliyor.

Solucan gübresi çayıyla deneyler ve alınan ilginç sonuçlar bu kadarla sınırlı değil. Bir sonraki yazımızda da perdeyi kaldırmaya devam edeceğiz.

-devamı gelecek-

Önceki yazı: Solucanlar, Solucan Gübresi ve Yaşam Üzerine… Bölüm IV

Sonraki yazı: Solucanlar, Solucan Gübresi ve Yaşam Üzerine… Bölüm VI

Referanslar:

Use of Aqueous Extracts from Vermicomposts or Teas in Suppression of Plant Pathogens, Clive A.Edwards, Ahmed M. Askar, Marcus A. Vasco-Bennett, Norman Arancon (Vermicompost Technology, Edited by Clive A. Edwards, Norman Q. Arancon, Rhonda Sherman, CRC Press 2011)